ช่วงปลายฝนต้นหนาว 5 โรคพืชหลักที่นักวิจัยเตือนให้เฝ้าระวัง!

1. โรคไหม้ในข้าว (Rice blast disease: Magnaporthe oryzae)

สภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเกิดโรค : ความชื้นสูง ฝนตกต่อเนื่อง อุณหภูมิ 2028 °C
อาการ : ใบมีจุดสีน้ำตาลคล้ายรูปตา น้ำตาลไหม้ ขอบแผลสีเทา หากรุนแรงอาจทำให้รวงลีบ
ผลกระทบ : ลดผลผลิตและคุณภาพเมล็ดข้าว
แนวทางรับมือ  1. ใช้พันธุ์ต้านทาน   2.ปรับระยะปลูกไม่ให้หนาแน่นเกินไป   3. ใช้ชีวภัณฑ์ Trichoderma หรือ Bacillus subtilis ร่วมกับการใช้สารป้องกันกำจัดเชื้อตามคำแนะนำ

2. โรครากเน่าโคนเน่าในทุเรียน (Phytophthora palmivora)
สภาพแวดล้อม : ดินอุ้มน้ำ ความชื้นสูง น้ำขังในแปลงปลายฝน
อาการ : โคนต้นมีรอยแผลสีน้ำตาลเข้ม เปลือกแตก เหงือกไหล รากเน่า ต้นทรุดโทรม ใบร่วง
ผลกระทบ : ทำให้ต้นยืนต้นตาย สูญเสียผลผลิตทั้งสวน
แนวทางรับมือ : 1. ทำระบบระบายน้ำดีในสวน   2. ใช้ชีวภัณฑ์ Trichoderma spp. คลุกดิน  3. พ่นสารชีวภัณฑ์/สารเคมีเฉพาะจุดตามความจำเป็น

3. โรคใบจุดสีน้ำตาลในข้าวโพด (Bipolaris maydis)
สภาพแวดล้อม : อากาศชื้น มีหมอกค้างช่วงเช้า อุณหภูมิ 25-30 °C
อาการ : ใบมีแผลรูปรีสีน้ำตาลไหม้ อาจลามจนใบแห้งทั้งแผ่น
ผลกระทบ : ลดประสิทธิภาพการสังเคราะห์แสง ส่งผลให้รวงเล็ก น้ำหนักเมล็ดลดลง
แนวทางรับมือ : 1. ใช้พันธุ์ที่ต้านทาน  2. ไม่ใส่ปุ๋ยไนโตรเจนมากเกินไป  3.  ใช้ชีวภัณฑ์ป้องกันกำจัดเชื้อรา เช่น Bacillus spp.

4. โรคแอนแทรคโนสในพืชผักและไม้ผล (Colletotrichum spp.)
สภาพแวดล้อม : ฝนตกชุก ความชื้นสัมพัทธ์สูง >80%
อาการ : ใบและผลมีแผลสีน้ำตาลดำ แผลบุ๋ม มีวงแหวนซ้อนกัน ผลผลิตเสียรูปคุณภาพต่ำ
ผลกระทบ : กระทบต่อคุณภาพทางการค้าโดยตรง โดยเฉพาะพืชส่งออก
แนวทางรับมือ : 1. ตัดแต่งกิ่งและผลที่เป็นโรคออก  2. หมั่นกำจัดเศษซากพืชในแปลง  3. ใช้ชีวภัณฑ์ Trichoderma หรือสารชีวภัณฑ์ควบคุมเชื้อรา

5. โรคเน่าคอดินในผัก (Pythium spp., Rhizoctonia solani)
สภาพแวดล้อม : ดินแฉะ ความชื้นสูง การระบาดรุนแรงในแปลงเพาะกล้า
อาการ : ต้นกล้าเหี่ยว ล้มตาย คอดินเน่าเป็นสีน้ำตาลดำ
ผลกระทบ : ทำให้เสียหายตั้งแต่ระยะเริ่มต้นของการปลูก
แนวทางรับมือ :  1. ใช้ดินเพาะที่สะอาดหรือผ่านการฆ่าเชื้อ 2. ลดความหนาแน่นและความชื้นในแปลงเพาะ  3. ใช้ชีวภัณฑ์กลุ่ม Trichoderma คลุกเมล็ดหรือดิน

สรุป  การระบาดของโรคพืชในช่วงปลายฝนต้นหนาวเกิดจากสภาพอากาศที่มีความชื้นสูงและอุณหภูมิที่เหมาะสมต่อการเจริญของเชื้อสาเหตุโรคพืช การจัดการโรคอย่างยั่งยืนจึงควรผสมผสานการใช้พันธุ์ต้านทาน การจัดการดินน้ำที่เหมาะสม และการใช้ชีวภัณฑ์เข้ามาช่วย เพื่อลดการพึ่งพาสารเคมีและรักษาสมดุลระบบนิเวศทางการเกษตร

แหล่งข้อมูลอ้างอิง
Agrios, G. N. (2005). Plant Pathology (5th ed.). Academic Press.
IRRI (2018). Rice Knowledge Bank: Rice diseases and pests. International Rice Research Institute.
Dillard, H. R. (2016). Anthracnose diseases. The Plant Health Instructor.
Nelson, P. E. (2012). Soilborne plant pathogens. Annual Review of Phytopathology, 50, 3758.
สุวรรณี ศรีสุวรรณ และคณะ. (2562). การจัดการโรคพืชผักเศรษฐกิจในประเทศไทย. กรมวิชาการเกษตร.

 ช่องทางสั่งซื้อ 
เบอร์โทร              :  065-5299099 / 082-2195532 / 081-3242538
เพจ Facebook  :  iFK LAB 
Line Offical       :  @ifklab ( https://lin.ee/ldc2PXe ) 
ตะกร้า web site :  https://www.ifklab.com/